Patiënt informatie
Aneurysma van de arterie carotis (halsslagader)
Een aneurysma is een vaatverwijding in een bloedvat, in dit geval de halsslagader, die het bloed vervoert naar het hoofd en de hersenen. Het aneurysma wordt vaak per toeval ontdekt. Als het bloed door de slagader en het aneurysma stroomt geeft dat druk op de reeds verzwakte wand en kan het aneurysma in grootte toenemen. Het gevaar bestaat dat het aneurysma tegen omliggende weefsels in de hals aandrukt waardoor er functieverlies of pijnklachten kunnen optreden. Ook kunnen er bloedstolsels in het aneurysma ontstaan die door de bloedstroom naar de hersenen verplaatst worden, waardoor tijdelijke uitvalsverschijnselen of een beroerte kan optreden. Het scheuren of barsten (ruptuur) van het extracraniële carotis aneurysma is een zeer zeldzame complicatie, en komt vaak alleen bij een infectieuze oorzaak van het aneurysma voor.
Oorzaken
Een extracranieel carotis aneurysma (ECAA) kan spontaan ontstaan, of bijvoorbeeld na een ongeluk waarbij de halsregio betrokken is en een scheur in de binnenbekleding van het bloedvat optreedt (zogeheten dissectie). Andere oorzaken zijn na een doorgemaakte infectie van de bloedvaten, na een eerdere operatie in de hals, of door een aantal specifieke ziektebeelden zoals bijvoorbeeld bindweefselziekten (Ehlers-Danlos of Marfan syndroom). Hoe een aneurysma precies ontstaat is nog onduidelijk; wel weten we dat meerdere factoren een rol spelen.
Fusiform aneurysma
Saccular aneurysma
Symptomen
Vaak hebben patiënten met een extracranieel carotis aneurysma geen klachten. Bij ander beeldvormingsonderzoek wordt het aneurysma bij toeval ontdekt. Als het aneurysma wel klachten geeft, gaat het meestal om een, soms pijnlijke, zwelling in de hals of keel. Deze zwelling kan druk geven op zenuwen waardoor bijvoorbeeld heesheid ontstaat en problemen geven bij het slikken. Ook kunnen er in het aneurysma bloedpropjes ontstaan die wanneer ze losraken een bloedvat in de hersenen tijdelijk en soms definitief kunnen afsluiten. Er kunnen dan klachten ontstaan van krachtsverlies, minder goed kunnen zien en/of problemen met praten (beroerte of TIA). Uitvalsverschijnselen van de hersenen door het aneurysma in de hals komen niet vaak voor.
Diagnostiek
In de meeste gevallen is het aneurysma niet goed vast te stellen bij lichamelijk onderzoek. De diagnose wordt daarom vaak gesteld met behulp van verschillende beeldvormingstechnieken. Echografie is een onderzoek waarmee met een zend- en ontvang apparaat voor geluidsgolven naar de bloedvaten in de hals wordt gekeken. De geluidsgolven worden door een computer omgezet in een beeld. Andere methoden om de halsslagader te bestuderen zijn CT scan (computer tomografie), MRI scan (magnetic resonance imaging) of een angiografie (onderzoek met contrast in de bloedvaten).
Behandeling
De optimale behandeling voor een aneurysma van de halsslagader staat nog altijd ter discussie. Over het algemeen kan worden gesteld dat als er klachten zijn van het aneurysma of het aneurysma erg groot is of groeit over de jaren, behandeling nodig is. Er kunnen verschillende behandelingen worden overwogen:
1. Afwachten: Kleine aneurysmata, die niet groeien en geen klachten veroorzaken, hoeven niet direct behandeld te worden. Wel dienen deze patiënten regelmatig gecontroleerd te worden door een specialist in vaatafwijkingen. Dat houdt meestal in dat met regelmatige tussenpozen een CT onderzoek met contrast zal plaatsvinden om te kijken of het aneurysma groeit.
2. Conservatieve behandeling: Er worden medicijnen voorgeschreven om bloedstolling tegen te gaan en de bloedvaten zo fit mogelijk te houden.
3. Endovasculaire behandeling: Deze techniek kan door een interventie-radioloog, vaatchirurg, eventueel in samenwerking worden uitgevoerd. Via de liesslagader worden de katheters in de aorta gebracht. Vervolgens wordt een stent aan de binnenzijde van het aneurysma geplaatst. Deze zogenaamde endoprothese wordt als het ware als een soort nieuwe binnenband in het aneurysma geplaatst waardoor de druk van de wand verdwijnt en de kans op bloedstolling wordt verminderd. De procedure gebeurt onder (röntgen) doorlichting op de operatiekamer of op de angiokamer. U bent gedurende de behandeling onder narcose.
.4. Chirurgische (open) behandeling: De operatie wordt uitgevoerd door de vaatchirurg. Het aneurysma wordt volledig verwijderd en de continuïteit van het bloedvat met lichaamseigen of kunststof materiaal (patch) hersteld. U bent gedurende de behandeling onder narcose.
5. Hybride behandeling: Hierbij wordt in één operatie het aneurysma zowel endovasculair als chirurgisch behandeld, vaak door de vaatchirurg in samenwerking met de interventie-radioloog. U bent gedurende de behandeling onder narcose.
Wat betekent deelname aan de Carotis Aneurysma Registratie voor U?
-
Er wordt van u verwacht dat u de reguliere afspraken bij uw behandelend arts bezoekt.
-
U hoeft geen extra behandelingen of onderzoeken te ondergaan. Als u deelneemt aan de registratie, vragen we om uw toestemming om uw medische gegevens voor onbepaalde tijd op te slaan. Alle gegevens zullen gecodeerd en beveiligd worden opgeslagen. Uw naam en andere gegevens die u direct identificeren worden daarbij weggelaten.
-
Indien u niet in staat bent om op de polikliniek te komen, zullen we u een korte vragenlijst sturen, die wij jaarlijks per e-mail of indien gewenst telefonisch zullen afnemen na uw diagnose van de vaatverwijding van de halsslagader.
-
Deelname aan het onderzoek levert voor uzelf geen direct voordeel op. Wel kunnen uitkomsten van het onderzoek uw zorg en die van andere mensen met vergelijkbare aandoeningen in de toekomst verbeteren.
Wat is het doel van de "Carotis Aneurysma Registratie"?
De Carotis Aneurysma Registratie (CAR) verzamelt alle medische en beeldvormende informatie van patiënten met een aneurysma van de extracraniële halsslagader, vanaf de diagnose tot de jaren daarna. De medische gegevens worden verzameld en geregistreerd. Bij registratie is nog niet bekend voor welk specifiek onderzoek de gegevens zullen worden gebruikt. Over het algemeen gaat het om onderzoek naar de oorzaken van aneurysma's, onderzoek dat kan leiden tot een betere diagnose van aneurysma's, en onderzoek dat de best mogelijke zorg voor ECAA-patiënten wereldwijd zal aantonen.
Het register verzamelt bijvoorbeeld de leeftijd van de patiënt, de aard van de klachten bij presentatie, het type behandeling en de toestand van de patiënt jaren na de diagnose.
Extra informatie?
Alle informatie van deze website hebben we samengevat in onze patiëntenfolders. Deze kunt u downloaden en nog eens rustig nalezen.
Lees hier de Nederlandse informatie folder
Or read the English patient information letter
Bent u patiënt in het UMC Utrecht? Lees dan hier ons zorgpad over wat u kunt verwachten van de behandeling bij ons